Οι μάντρες της Αστυπάλαιας

Στα νησιά του Αιγαίου δεν ασχολούνται όλοι με τον τουρισμό. Υπάρχουν και κάποιοι που προσπαθούν με χίλια μύρια εμπόδια να παλέψουν με τα χίλια μύρια κύματα. Σήμερα θα ασχοληθούμε με τους κτηνοτρόφους της Αστυπάλαιας.




Η Αστυπάλαια είναι χωρισμένη σε δέκα δώδεκα μάντρες. Τι είναι η μάντρα; Μια έκταση, αρκετά μεγάλη, ας πούμε τρεις με τέσσερις χιλιάδες στρέμματα ξεραΐλας, βράχων και πέτρας. Με τη διαφορά ότι η μάντρα πάει πακέτο με καμιά διακοσαριά σιδεροκέφαλα. Τι είναι τα σιδεροκέφαλα; Ως επί το πλείστον αίγες, δηλαδή κατσίκες. Επίσης παίζει και κανένα γουρουνάκι, καμιά κοτούλα, άντε και κανένα βόδι και ίσως και ένα μικρό οίκημα.

Κάθε χρόνο οι μάντρες βγαίνουν σε δημοπρασία. Τη δημοπράτηση χειρίζεται το Φιλόπτωχον Ταμείον τσι Αστυπάλαιας. Οι φίλοι την λένε και Αστροπαλιά. Του ταμείου και της διαδικασίας προΐσταται ο παπάς του νησιού και πέντ' έξι λαϊκοί. Σαν και μας. Γιατί διαχειρίζονται αυτοί την δημοπρασία; Γιατί έτσι λέει ένα χρυσόβουλο του 1829. Υπενθυμίζω ότι το 1829 η Αστυπάλαια τύγχανε υπό Οθωμανικής διεύθυνσης. Το νησί έκτοτε λειτούργησε άλλες δυο φορές υπό νέα διεύθυνση, όμως το χρυσόβουλο παρέμεινε. Μάλλον επειδή βόλευε τον παπά.

Τις δέκα δώδεκα μάντρες λοιπόν, κάθε χρόνο τις χτυπάνε στον πλειστηριασμό κάποιοι από τους εκεί βοσκούς. Μέχρι τώρα το ενοίκιο αφορούσε στην παράδοση, κατά τη λήξη, περίπου ενός τόνου τυριού, όλου του κοπαδιού και αρκετών από τα γεννηθέντα κατσικάκια.

Έλα μου όμως που τον παπά τον κυρίευσε το, ουχί καινό, δαιμόνιο της αισχροκέρδειας! Τι έκανε ο τύπος; Έφερε κάποιους άσχετους στον πλειστηριασμό οι οποίοι χτύπησαν την τιμή. Ένα τόνο τυρί έλεγε ο ντόπιος, ενάμισυ έλεγαν αυτοί. Στο τέλος φτάσαν στους τρεις τόνους τυρί. Και επειδή η παραγωγικότητα της ντόπιας φυλής των σιδεροκέφαλων, λέγε με κατσίκα, είναι μικρή και το χορτάρι που φυτρώνει στις μάντρες ακόμα λιγότερο, τρεις τόνοι τυρί σημαίνει ότι θα ζούσε μόνο ο παπάς και οι κατσίκες αλλά σίγουρα όχι αυτοί που θα βάζαν τη δουλειά. Ήταν ακριβώς τότε που χίμηξαν οι γυναίκες των βοσκών και άρχισαν να ξυλοφορτώνουν τους παρείσακτους που ανέβαζαν τις τιμές. Αν είναι να πεθάνω από την πείνα φέτος που θα μείνω άνεργος, δεν σε σκοτώνω στο ξύλο καλύτερα;



Ο πλειστηριασμός μετά από όλα αυτά αναβλήθηκε για την επόμενη Κυριακή. Ο νέος πλειστηριασμός θα τελεσθεί του Μητροπολίτου Καλύμνου χοροπηδούντος. Ο οποίος για να κατέβει στη μαρτυρική νήσον έστειλε φιρμάνι ότι θα πρέπει να μην παρευρίσκονται στον πλειστηριασμό άτομα που δεν έχουν άμεση σχέση με τη διαδικασία.

Πήγε ο νους σας ότι εννοεί αυτούς που ανέβαζαν τεχνητά τις τιμές; Μικροί Αθώοι... Ο Επίσκοπος εννοεί, φυσικά, τις γυναίκες.

Στην πρώτη φωτογραφία κακός καιρός στην Αστυπάλαια. Στη δεύτερη, το άσπρο πρόβατο της οικογένειας, χαμένο ανάμεσα στα μαύρα που αποτελούν την εξαίρεση.

Διαβάστε επίσης: Η σύγκλιση της ψόφιας κατσίκας

Για επιστροφή στην κεντρική σελίδα της υποκειμενικής ενημέρωσης πατήστε εδώ.